Ticaret Bakanlığı, dış talep nedeniyle artan dökme ve varil zeytinyağı ihracatını ambalajlı zeytinyağına yönlendirerek pahalı işlerin ihracatına katkı sağlamak amacıyla karar aldı.
Bu kapsamda dökme ve varil olarak yapılacak her türlü zeytinyağı ihracatında kilogram başına 20 kuruş karşılığında Türk Lirası Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu kesintisi uygulanacaktır.
Resmi Gazete’de yayımlandı
Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu Kararında Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Zeytinyağı ihracatı için alınan tedbir kararıyla ilgili Ticaret Bakanlığı’ndan açıklama geldi.
bakanlıktan açıklama
Açıklamada şunlar söylendi:
Son dönemde zeytinyağı reyonunda yurt içinde ve yurt dışında yaşanan gelişmeler hakkında kamuoyunun bilgilendirilmesi ihtiyacı doğmuştur. Uluslararası Zeytin Kurulu (UZK) verilerine göre Avrupa’da yaşanan kuraklık nedeniyle 2022/2023 döneminde başta İspanya ve İtalya olmak üzere dünyada zeytinyağı üretimi %20 azalırken, ülkemizin üretimi %62 arttı.
Miktar bazında %240 artarak 136,5 bin tona ulaştı.
Öte yandan 2022/23 dönemi Kasım-Temmuz döneminde toplam zeytinyağı ihracatımız, bir önceki dönemin aynı dönemine göre; tedbir bazında %240 artarak 136,5 bin tona ulaştı. Aynı dönemde ambalajlı zeytinyağı ihracatımız tedbir bazında %3 artarken, dökme zeytinyağı ihracatımız 5,5 kat, varil ihracatımız ise 4 kat arttı. İhracatın sevkiyat türüne göre dağılımına bakıldığında dökme ve fıçı zeytinyağı ihracatının toplam ihracat içindeki payı %42’den %83’e yükseldi.
Hızlı yükseliş yurt içi fiyatlara da yansıdı.
Dökme ve fıçı zeytinyağı ihracatımızdaki hızlı artış yurt içi fiyatlara da yansımış olup, yurt içi zeytinyağı perakende fiyatlarındaki artış son bir yılda genel fiyat artışının oldukça üzerinde olmuştur. Dünya zeytinyağı üretimindeki azalmaya paralel olarak dünya zeytinyağı fiyatları da artıyor ve Haziran 2023 itibarıyla üretici/borsa fiyatları Türkiye’de %102, İspanya’da %84, İtalya’da %58 ve Yunanistan’da %72, geçen yılın aynı dönemine göre. oranında artırılmıştır.
İtalya ve İspanya üçüncü ülkelere pazarlanıyor
Avrupa Birliği’nin gümrük vergilerinin yüksek olması nedeniyle ülkemizin AB üyesi ülkelere son tüketiciye yönelik katma değerli ve ambalajlı zeytinyağı ihracatı oldukça düşüktür. Ancak özellikle İtalya ve İspanya, ülkemizden ithal edilen dökme ve varil zeytinyağını işleyerek üçüncü ülkelere pazarlamaktadır. İçinde bulunduğumuz 2022/23 döneminin Kasım-Temmuz döneminde bir önceki dönemin aynı dönemine göre dökme ve varil ihracatımızın İspanya’ya 21 kat, İtalya’ya 44 kat arttığı görülüyor.
Zeytinyağı ihracatında kilosu 20 kuruş
Bu prestijle, dökme zeytinyağı ihracatına yön vermek amacıyla her türlü dökme ve fıçı zeytinyağı ihracatında kilogram başına 20 Kuruş kesinti yapılmasını düzenleyen Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar dış talep nedeniyle artan varillerde ise ambalajlı zeytinyağı ve pahalı ürünlerin ihracatına katkı sağlıyor. 7391 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı 19 Temmuz 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
“Olumsuz etki devam ediyor”
Ticaret Bakanlığımız, şube paydaşları ile yakın temas halinde, zeytinyağı bölümünün dış ticaret, iç ikmal, tedarik, dış ve iç fiyatlar alanında ülkemizdeki ve dünyadaki güncel gelişmeleri yakından takip etmektedir. Bu kapsamda, dünyada zeytinyağı veriminin düşmesi nedeniyle artan dış talep ve dünya fiyatları nedeniyle önemli ölçüde artan dökme ve varil zeytinyağı ihracatının yurt içi tüketici fiyatları üzerindeki olumsuz etkisinin devam ettiği kaydedildi.
1 Kasım 2023 tarihine kadar alınan tedbirler
Bakanlığımız bu kurallar çerçevesinde bir değerlendirme yapmış olup, bir sonraki zeytinyağı hasat döneminin başına (1 Kasım 2023) kadar dökme veya varil zeytinyağı ihracatına yönelik ek tedbirler yürürlüğe girmiştir.
